Nog maar eens de puntjes op de i

Het is tijd om nog eens de puntjes op de i te zetten voor Béatrice Delvaux en anderen. De verwarring over de Vlaamse ‘Wooncode’ en ‘Wonen in eigen streek’ blijft maar duren. Met de moed der wanhoop wil ik het nog een keer uitleggen voor zij die het niet kunnen of willen begrijpen.

Béatrice Delvaux, hoofdredactrice van Le Soir, haalde vrijdag in een opiniestuk weer twee totaal verschillende dingen door elkaar, namelijk de ‘Wooncode’ en de bepaling ‘Wonen in eigen streek’. Ook Jean-Paul Marthoz, de auteur van de hatelijke opinie in Le Soir waartegen onze voorzitter terecht klacht indiende, gaf achteraf toe dat hij het verschil tussen de twee niet kent. En toch denken beiden met recht en reden te kunnen speculeren over de intenties van de initiatiefnemers.

Al twee weken lang bericht de pers over het feit dat mensen geen huis kunnen kopen als ze geen band met de gemeente kunnen aantonen. Deze bepaling komt uit het decreet Grond- en Pandenbeleid, maar had de bedoeling slechts te gelden voor een klein deel van de huizen en bouwpercelen in Vlaanderen, namelijk de nieuw aan te snijden woonuitbreidingsgebieden in 69 geselecteerde gemeenten. Door een parlementair initiatief van ondergetekende wordt een slordigheid in het decreet, dat destijds werd opgesteld door toenmalig Vlaams minister Marino Keulen (Open Vld), eerstdaags rechtgezet. Op dat ogenblik zal blijken dat de maatregel zoals hij bedoeld was, verre van onredelijk is. En niet discriminerend, maar net sociaal.

Cijfers voor Vlaanderen

Naar schatting valt in Vlaanderen zo’n 3000 ha onder de clausule waarbij een band met de gemeente moet worden aangetoond. Dat terwijl Vlaanderen in totaal 227.500 ha woongebied telt, de landbouwgebieden waar huizen staan nog niet eens meegerekend. Op de 3000 ha kunnen maximaal 50.000 nieuwe woningen komen. In heel Vlaanderen staan momenteel ongeveer 2,5 miljoen huizen en er is nog woongebied ter beschikking om 500.000 tot 900.000 huizen te bouwen. Bij een maximale invulling zal in de toekomst dus ongeveer 1,5% van de huizen onder de voorwaarde “band met de gemeente” vallen. In werkelijkheid zal dat wellicht amper 1% zijn.

Het is belangrijk te weten dat “woonuitbreidingsgebied” niet zomaar bebouwd kan worden. Het is een reserve die pas kan worden aangesneden als aan specifieke voorwaarden wordt voldaan (bv. het aantonen van een woonbehoefte). Dat er voor die gebieden een extra voorwaarde bij komt – het aantonen van een band met de gemeente – is zonder meer verdedigbaar. Dat de Vlaamse Regering in een aantal gemeenten, waar een hoge druk op de woningmarkt bestaat, toelaat dat de gemeentebesturen de eigen jonge mensen in zekere mate bevoordelen, is geen discriminatie maar een sociale maatregel. En het sluit de anderen ook niet zonder meer uit. Zij die dat beweren, weigeren de dingen in het juiste perspectief te zien, zoals voorgaande cijfers nog maar eens aantonen.

Een voorbeeld: De Haan

Ik ben schepen van Ruimtelijke Ordening in De Haan, een gemeente die onder de toepassing van de clausule in het decreet valt. De Haan heeft 450 ha woongebied en 31 ha reeds aangesneden woonuitbreidingsgebied. In totaal dus 481 ha grond die bebouwd of bebouwbaar is. Daarnaast is er nog 4,2 ha woonuitbreidingsgebied dat nog aangesneden kan worden (en nog 1,8 ha die door omstandigheden niet aan te snijden is). De zone waarop de “band met de streek” van toepassing is, bedraagt dus niet eens 1% van de totale bebouwde en bebouwbare zone.

Ik hoop met deze cijfers voor eens en voor altijd critici als Delvaux de mond te snoeren, die elke kans aangrijpen om de Vlamingen onterecht af te schilderen als racistisch en bekrompen. Wat vaststaat is dat, als het decreet wordt toegepast zoals het bedoeld was – wat dus straks na de reparatie in het Vlaams Parlement het geval zal zijn - er vandaag nog vrijwel geen huizen onder deze verkoopsvoorwaarde vallen. Dat zal in de toekomst ook niet meer dan 1% zijn. De jongeren, die hierdoor de kans krijgen in eigen gemeente te blijven, mogen niet het slachtoffer worden van politiek gekrakeel.