Bouwovertredingen minder vervolgd

Uit cijfers voor 2015 en de eerste helft van 2016 blijkt dat er steeds minder processen-verbaal worden gemaakt voor bouwovertredingen. Gemeenten en politie kijken wel eens de andere kant op, en als ze wel optreden, worden ze vaak niet gevolgd door de Vlaamse bouwinspectie en de parketten. Dat zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Wilfried Vandaele (N-VA), die de cijfers bijeen sprokkelde, en er een parlementaire vraag over stelde aan minister Schauvliege.

Uit het recente Handhavingsrapport en uit cijfers die Wilfried Vandaele verzamelde, blijkt een spectaculaire daling in de eerste helft van 2016 van het aantal processen-verbaal voor misdrijven tegen de ruimtelijke ordening.  De daling is er vooral bij het aantal pv’s opgemaakt door gemeenten en politie: in de eerste 6 maanden van 2016 werden ‘slechts’ 787 processen-verbaal opgesteld t.o.v. 2631 in 2015 en 2846 in 2014. Hoewel we de cijfers voor het hele jaar nog niet hebben, ziet het er naar uit dat er op jaarbasis wel eens een halvering zou kunnen zijn in 2016 tegenover 2014 en 2015. Wat de processen-verbaal door de Vlaamse inspectiediensten betreft, zijn dat er 332 in de eerste 6 maanden van 2016 t.o.v. 602 in 2015 en 765 in 2014. Hier is er dus geen echte daling. Wat het aantal bekrachtigde stilleggingen betreft, is de daling zonder meer spectaculair. Zo daalde het aantal bekrachtigde stilleggingen van 140 in 2014 tot 79 in 2015 en amper 26 in de eerste helft van 2016. 

“Ik geloof niet dat mensen ineens braver zijn geworden”, zegt Vandaele. “Gemeenten klagen er over dat zij onvoldoende mankracht en deskundigheid hebben om de juridische procedures te voeren.  Ik vroeg aan minister Schauvliege om na te kijken hoe ze de gemeenten beter kan ondersteunen. We weten ook dat sommige gemeentelijke politici niet graag optreden tegen bouwovertredingen omdat ze schrik hebben dat ze stemmen gaan verliezen. Dat is echter niet nieuw, zodat dit de verklaring niet kan zijn voor de teruglopende cijfers .”

Over sommige cijfers bestaat wat onduidelijkheid, maar de tendens is wel duidelijk. Volgens het Handhavingsrapport van de Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu maakten gemeenten en politiediensten in 2015 samen 1900 pv’s. De website van Ruimte Vlaanderen spreekt van 2631. “Een flink verschil waar we de verklaring nog moeten voor zoeken, maar de vaststelling dat er een daling is, blijft overeind”, aldus Vandaele. 

Al stellen sommige gemeenten niet graag pv’s op, waarschuwen doen ze wel. In 2015 wezen ze er mensen 2800 keer op dat ze een overtreding hadden begaan. “Gemeenten gaan daar echter vaak niet op door. Onder meer omdat ze opzien tegen het papierwerk en omdat de Vlaamse bouwinspectie en de parketten vaak niet volgen”, zegt Wilfried Vandaele.  Zo worden stilleggingen vaak niet bekrachtigd door de gewestelijke inspectie. En de parketten vinden bouwovertredingen blijkbaar ook geen prioriteit: in 34% van de gevallen seponeren ze zonder verder gevolg. In Limburg gaat het zelfs om 75%.